Albaraka Türk’ün Sahibi Kimdir?

Türkiye’nin finansal tarihine bakıldığında, bankacılık sektörünün geçirdiği evrim ve çeşitlilik hemen göze çarpar. Geleneksel bankacılık anlayışının yanı sıra, özellikle 1980’li yılların ortalarından itibaren hayatımıza giren ve o dönemde “Özel Finans Kurumu” adıyla anılan yapılar, bugün “Katılım Bankacılığı” olarak devasa bir sektöre dönüşmüştür. Bu dönüşümün en önemli mimarı, şüphesiz ki sektörün ilk temsilcisi olma unvanını elinde bulunduran Albaraka Türk’tür. Tasarruflarını faizsiz prensiplerle değerlendirmek isteyen vatandaşlar için güvenli bir liman olan bu kurum hakkında en çok merak edilen konuların başında ise sermaye yapısı gelmektedir.

Peki, köklü bir geçmişe sahip olan Albaraka Türk’ün sahibi kimdir? Ortaklık yapısı nasıl şekillenmiştir ve bu dev finans kuruluşunun arkasındaki küresel güçler kimlerdir? Bu yazımızda, Türkiye’de faizsiz finansın öncüsü olan kurumun hissedarlık yapısını, yönetim gücünü ve küresel bağlantılarını derinlemesine inceliyoruz.

Türkiye’de Faizsiz Finansın Doğuşu ve Öncü Adımlar

Albaraka Türk’ün kime ait olduğunu anlamak için öncelikle kuruluş felsefesine ve tarihsel yolculuğuna kısaca göz atmak gerekir. 1984 yılı, Türkiye ekonomisi için bir dönüm noktasıydı. Ekonomik serbestleşme adımlarının atıldığı bu dönemde, faiz hassasiyeti nedeniyle yastık altında kalan veya geleneksel bankacılık sistemine dahil olmayan fonların ekonomiye kazandırılması hedefleniyordu. İşte bu vizyonla, 1984 yılında kuruluş işlemleri tamamlanan ve 1985 yılında fiilen kapılarını açan kurum, Türkiye’nin ilk faizsiz finans kuruluşu olarak tarihe geçti. O günden bugüne, sadece bir banka değil, aynı zamanda bir okul gibi çalışarak sektörün standartlarını belirledi. Kurumun “sahibi” kavramı ise tek bir kişiyi değil, güçlü bir küresel konsorsiyumu ve halka açık bir yapıyı işaret etmektedir.

Küresel Bir Güç: Albaraka Grubu B.S.C.

Albaraka Türk’ün sermaye yapısının en büyük dilimi, uluslararası arenada faaliyet gösteren Albaraka Grubu B.S.C.’ye aittir. Bahreyn merkezli olan bu dev grup, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Asya başta olmak üzere dünyanın pek çok noktasında İslami finans ilkeleriyle hizmet veren geniş bir ağa sahiptir. Hissedarlık şemasına bakıldığında, bankanın yönetiminde söz sahibi olan ana lokomotifin bu grup olduğu görülmektedir. Yüzde 43,37’lik pay oranıyla en büyük ortak konumunda olan Albaraka Grubu, bankanın stratejik kararlarında, vizyonunun belirlenmesinde ve küresel entegrasyonunda başrol oynamaktadır. Bu ortaklık, Albaraka Türk’ü sadece yerel bir oyuncu olmaktan çıkarıp, kıtalararası işlem yapabilen global bir finans aktörüne dönüştürmektedir.

Stratejik Ortaklar: Dallah Al Baraka ve İslam Kalkınma Bankası

Bankanın ortaklık yapısını güçlü kılan diğer unsurlar ise stratejik öneme sahip kurumsal yatırımcılardır. Bunların başında Dallah Al Baraka Holding gelmektedir. Yaklaşık yüzde 8,30’luk bir paya sahip olan bu holding, finans dünyasında köklü bir geçmişe ve büyük bir sermaye birikimine sahiptir. Ancak asıl dikkat çeken ve kuruma uluslararası prestij katan ortak, İslam Kalkınma Bankası’dır (IDB).

İslam Kalkınma Bankası, sadece kar amacı güden bir ticari işletme değil, üye ülkelerin ekonomik kalkınmasını destekleyen uluslarüstü bir kuruluştur. Albaraka Türk’ün hissedarları arasında yüzde 7,84’lük oranla yer alması, bankanın mali sağlamlığına ve uluslararası güvenilirliğine büyük bir katkı sağlamaktadır. Bu durum, kurumun sadece ticari bir banka olmanın ötesinde, kalkınma odaklı projelere verdiği önemin de bir göstergesidir. Ayrıca, sermaye yapısı içerisinde yüzde 1,24’lük bir pay ile Alharthy Ailesi de yer almaktadır. Bu çeşitlilik, bankanın tek bir kişinin inisiyatifinde değil, kurumsal ve çok uluslu bir akılla yönetildiğini kanıtlamaktadır.

Halka Açık Bir Yapı: Yatırımcıların Bankası

Albaraka Türk’ün sahipliği konusundaki en önemli detaylardan biri de halka açıklık oranıdır. Banka, Borsa İstanbul’da işlem görmekte ve hisselerinin önemli bir kısmı yerli ve yabancı yatırımcıların portföyünde bulunmaktadır. Yüzde 38,41 gibi oldukça yüksek bir orana tekabül eden halka açık kısım, bankanın şeffaflık ilkesine verdiği önemi gösterir. Yani, Albaraka Türk’ün “sahibi” kim sorusunun bir cevabı da, borsada bu bankanın hissesini alan binlerce küçük ve büyük yatırımcıdır. Bu yapı, bankanın denetlenebilirliğini artırırken, elde edilen kârın tabana yayılmasını da sağlamaktadır. Yerli sanayi gruplarının da sembolik de olsa ortaklık yapısında yer alması (yaklaşık yüzde 0,72), kurumun Türkiye ekonomisiyle olan organik bağını güçlendirmektedir.

Yönetim Anlayışı ve Operasyonel Güç

Bir kurumun sahibi kadar, onu yöneten irade de önemlidir. Albaraka Türk, yönetim kadrosunda profesyonelliği ön planda tutan bir yaklaşıma sahiptir. Genel Müdürlük koltuğunda oturan Malek Khodr Temsah gibi deneyimli isimler, bankanın rotasını çizerken küresel trendleri ve yerel ihtiyaçları harmanlamaktadır. Yönetim, toplanan fonları sadece saklamakla kalmaz; “katılma hesabı” mantığıyla bu fonları reel ekonomiye, ticarete, sanayiye ve üretime kanalize eder.

Bankanın operasyonel gücü, sadece İstanbul’daki genel merkeziyle sınırlı değildir. 2022 verilerine göre yurt içinde 224 şubesi bulunan banka, sınır ötesinde de varlık göstermektedir. Irak’ın önemli ticaret merkezleri olan Erbil ve Bağdat’ta açılan şubeler, bankanın bölgesel ticaretin finansmanında ne kadar iddialı olduğunun bir kanıtıdır. Toplamda 226 şubeye ulaşan bu ağ, Albaraka Türk’ün sadece bir tabela bankası olmadığını, sahadaki aktif gücünü ortaya koymaktadır.

Hizmet Yelpazesi ve İştirakler

Albaraka Türk’ün sahiplik yapısındaki bu güç, hizmet çeşitliliğine de yansımaktadır. Kurum, sadece mevduat (katılım fonu) toplayıp kredi (finansman) veren klasik bir yapıdan çok daha fazlasıdır. İştirakleri aracılığıyla finansal ekosistemin her alanında varlık gösterir. Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş. ile sigortacılık ve bireysel emeklilik sektöründe faizsiz çözümler sunarken, Bereket Varlık Kiralama A.Ş. ile sermaye piyasalarında kira sertifikası (sukuk) gibi enstrümanların ihracını gerçekleştirir. Kredi Garanti Fonu ile olan iş birlikleri ise KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştırır.

Bireysel müşterilerden dev holdinglere kadar geniş bir yelpazeye hitap eden banka, dış ticaret işlemlerinde de önemli bir oyuncudur. Dünya genelinde 80 farklı ülkede, 1000’e yakın muhabir banka ile çalışması, Albaraka Türk müşterilerinin ihracat ve ithalat işlemlerini sorunsuz bir şekilde gerçekleştirmesini sağlar. Bu global ağ, ana ortak Albaraka Grubu’nun sağladığı en büyük avantajlardan biridir.

Katılım Bankacılığının Felsefesi ve Gelecek Vizyonu

Albaraka Türk’ün mülkiyet yapısını incelerken, onun temsil ettiği “değerleri” de göz ardı etmemek gerekir. “Değerlerinize değer katıyoruz” mottosuyla hareket eden kurum, parayı bir meta olarak değil, bir mübadele aracı olarak görür. Faizsiz kazanç prensibi, paradan para kazanmayı reddeder; bunun yerine ticaretin, üretimin ve emeğin finansmanından doğan kârı paylaşmayı esas alır. Bu model, kriz dönemlerinde daha dirençli bir yapı sunmasıyla bilinir.

Bankanın ticari ismi olan “ALBRK” koduyla borsada işlem görmesi, kurumsallığın ve sürdürülebilirliğin bir simgesidir. 2600’ü aşkın çalışanıyla büyük bir istihdam sağlayan Albaraka Türk, dijitalleşme yatırımlarıyla da geleceğe hazırlanmaktadır. Mobil bankacılık, dijital ödeme sistemleri ve yapay zeka destekli finansal asistanlar, bankanın geleneksel değerleri modern teknolojiyle nasıl harmanladığının en güzel örneğidir.

Güven ve İstikrarın Adresi

Özetlemek gerekirse, “Albaraka Türk’ün sahibi kimdir?” sorusunun cevabı, tek bir isimden ibaret değildir. Bu yapı, Bahreyn merkezli küresel bir finans devi olan Albaraka Grubu’nun liderliğinde, İslam Kalkınma Bankası gibi uluslararası kuruluşların desteğiyle, yerli sanayicilerin katkısıyla ve Borsa İstanbul’daki binlerce yatırımcının ortaklığıyla oluşmuş dev bir mozaiktir. 1985 yılında başlayan bu yolculuk, bugün uluslararası standartlarda hizmet veren, Türkiye ekonomisine can suyu olan ve faizsiz finansın bayraktarlığını yapan köklü bir çınara dönüşmüştür. Hem yerel dinamiklere hakim hem de global finans ağlarına entegre olan bu ortaklık yapısı, Albaraka Türk’ün güvenilirliliğinin ve istikrarının en büyük teminatıdır. Müşterileri için sadece bir banka değil, aynı zamanda bir iş ortağı olan kurum, “Ortaklıktan Doğan Bereket” ilkesiyle büyümeye ve büyütmeye devam etmektedir.