CarrefourSA’nın Sahibi Kimdir ?

Türkiye’nin modern perakende sektörünün kilometre taşlarından biri olan CarrefourSA, pek çok kişinin sadece alışveriş yaptığı bir market zinciri olmanın ötesinde, dev bir iş birliğinin ve stratejik büyümenin ürünüdür. Tüketicilerin zihninde markanın adı yankılansa da, bu devasa yapının arkasındaki ortaklık yapısı ve yönetim dinamikleri çoğu zaman merak konusudur. “CarrefourSA’nın sahibi kimdir?” sorusunun cevabı, basit bir isimden çok daha fazlasını, Türk ve uluslararası sermayenin kesişim noktasını, stratejik satın almalarla dolu çeyrek asırlık bir tarihi anlatır.

İki Küresel Gücün Kesişimi: Kuruluş Yılları ve Ortaklık Yapısı

CarrefourSA’nın temelleri, 1991 yılında, Türkiye’nin en köklü ve büyük holdinglerinden biri olan Sabancı Topluluğu ile dünyanın önde gelen perakende devlerinden Carrefour Grubu’nun güçlerini birleştirmesiyle atıldı. Bu ortaklık, o dönemde Türkiye pazarının modern perakendecilik potansiyeline duyulan güvenin somut bir göstergesiydi. Şirketin ana idare merkezi, İstanbul’un Maltepe ilçesinde kuruldu ve ilk büyük mağazasını 1993 yılının Kasım ayında, İstanbul’un İçerenköy bölgesinde hizmete açtı. Bu açılış, sadece Carrefour’un Türkiye’deki ilk adımı olmakla kalmadı, aynı zamanda ülkede açılan ilk büyük boyutlu market olma özelliğini de taşıyordu.

Başlangıçta sadece Carrefour adıyla faaliyet gösteren şirket, 1996 yılından itibaren kurumsal kimliğini Sabancı adının baş harfini de ekleyerek CarrefourSA olarak tanımlamaya başladı. Bu isim değişikliği, şirketin hem yerel hem de uluslararası kimliğini net bir şekilde ortaya koyuyordu.

Yönetimin El Değiştirmesi ve Hisse Yapısındaki Kritik Dönemeç

Şirketin hissedarlık yapısı uzun yıllar boyunca eşit veya yakın oranlarda seyretti. Ancak ticari yönetimdeki inisiyatifin hangi tarafta olacağı sorusu, 2013 yılındaki kritik bir gelişmeyle netlik kazandı.

25 Temmuz 2013 tarihinde, Sabancı Holding önemli bir stratejik hamle yaparak, Carrefour Nederland BV’den ek hisseler satın aldı. Yapılan bu alım neticesinde, Sabancı’nın şirketteki sahiplik oranı yüzde 50’yi aşarak yüzde 50,8 seviyesine yükseldi. Bu, şirketin idaresinin ve yönetim kontrolünün resmi olarak Sabancı Holding’e geçtiği anlamına geliyordu. Satın alma işlemi o dönemin parasıyla 141 Milyon Türk Lirası karşılığında gerçekleştirildi.

Güncel hissedarlık dağılımına bakıldığında ise tablo şöyledir:

• Sabancı Ailesi: Şirket hisselerinin büyük çoğunluğuna sahip olarak yüzde 57,12’lik payı elinde tutmaktadır.
• Carrefour Nederland BV: Uluslararası ortak, yüzde 37,54 ile önemli bir ortak konumundadır.
• Halka Açık Kısım: Geri kalan yüzde 5,34’lük pay ise Borsa İstanbul’da (BİST) işlem görmektedir.

Özetle, CarrefourSA’nın ana ve kontrol sahibi iştiraki Sabancı Holding’dir.

Stratejik Büyüme ve Satın Almalarla Genişleyen Ağ

CarrefourSA, pazar liderliğini ve pazar payını artırmak için yalnızca organik büyümeye odaklanmadı; aynı zamanda rakiplerini bünyesine katarak agresif bir büyüme stratejisi izledi. Bu satın alma ve birleşmeler, şirketin Türkiye genelindeki ayak izini hızla genişletti:

1. Continent’in Katılımı (1999): Fransız Promodès firmasının Carrefour ile birleşmesi sonrasında, Promodès’in Türkiye’deki Continent markası altında işlettiği üç büyük market CarrefourSA çatısı altına alındı.
2. ChampionSA Dönüşümü (2000-2007): Carrefour’un başka bir markası olan Champion, Türkiye’de ChampionSA olarak piyasaya sürüldü. Ancak zamanla tüketici tercihlerinin CarrefourSA markasına yönelmesi nedeniyle, 2007 yılında bu marketler CarrefourSA Express formatına dönüştürüldü.
3. Gima ve Endi Devralımı (2005): Bu, sektördeki en ses getiren hamlelerden biriydi. Fiba Holding, Gima ve Endi marketlerini Koç Holding’e satmak üzereyken, CarrefourSA’nın sunduğu 132,5 milyon Dolar tutarındaki yüksek teklif, üç gün içinde anlaşmanın yönünü değiştirdi. Bu ani satış, dönemin piyasasında büyük yankı uyandırdı ve Koç Holding’in sert tepkisine neden oldu. Bu işlemle CarrefourSA, toplam 81 yeni mağaza daha kazandı. Bu satın alma, aynı zamanda halka açık bir şirket olan Gima üzerinden şirketin Borsa İstanbul’a (o dönemki adıyla İMKB) girmesini sağladı.
4. Diğer Yerel Güçlenmeler: Şirket, büyüme iştahını sürdürdü. 2010 yılında yerel market zinciri Alpark’ı (45 milyon TL), 2015 yılında ise İsmar’ın 26 şubesini, 1e1 zincirinin 29 şubesini ve en önemlisi 201 marketi bulunan Kiler’i 429 milyon Lira karşılığında satın alarak tek bir yıl içinde portföyüne 256 yeni mağaza ekledi.
5. Ege Bölgesi Genişlemesi (2017): Daha sonra Migros Grubu’nun Ege Bölgesi’ndeki 20 şubesini (12 Migros, 8 Kipa) satın alarak bölgesel gücünü artırdı.

Bu birleşme ve devralmalar dizisi, CarrefourSA’nın perakendecilik alanındaki konumunu sürekli olarak sağlamlaştırdığını göstermektedir.

Büyümenin Boyutları: Mağaza Sayısı ve Kurumsal Kimlik

Bu stratejik hamlelerin neticesinde, CarrefourSA 2025 yılı itibarıyla Türkiye’nin 71 ilinde 1250’den fazla mağazaya ulaşmıştır. Şirket, pazara olan adaptasyonunu sadece mağaza sayısı ile değil, aynı zamanda farklı formatlarla da göstermiştir: Hipermarketler, Süpermarketler, Gourmet (Gurme) marketler ve Mini Marketler.

Markanın iletişim dili de zamanla gelişmiştir. Perakendeciliğin değişen dinamiklerine ayak uyduran şirket, iletişim kampanyalarında farklı sloganlar kullanmıştır:

• 2004–2008 yılları arasında kullanılan “Ne Lazımsa CarrefourSA, CarrefourSA Ne Lazımsa”
• 2014–2021 yılları arasında kullanılan “Doğrusu CarrefourSA’da, Doğruca CarrefourSA’ya”
• 2021’den bu yana kullanılan güncel slogan ise “Evdeki Hesaba Uyar”.

Bu sloganlar, şirketin tüketicinin ihtiyaçlarına odaklanma ve güvenilirlik imajını pekiştirme çabasını yansıtmaktadır.

Bir Devamlılık ve Adaptasyon Örneği

CarrefourSA’nın kimliği, temelde iki büyük ticari gücün ortak vizyonuna dayanmaktadır: Sabancı Ailesi’nin güçlü yerel bilgisi ve finansal gücü ile Carrefour Grubu’nun uluslararası perakendecilik uzmanlığı.

Şirketin başında Yönetim Kurulu Başkanı Orhun Köstem ve Genel Müdür Kutay Kartallıoğlu gibi önemli isimler bulunurken, 2020 yılı verilerine göre 7,91 Milyar Türk Lirası gelir elde etmiş (ancak aynı dönemde -304,1 Milyon Türk Lirası net zarar açıklamıştır) ve 10.519 kişilik geniş bir ekibi istihdam etmektedir.

CarrefourSA, sadece bir süpermarket zinciri değil, Türkiye’deki perakende piyasasının nasıl büyüdüğünü, dönüştüğünü ve küresel eğilimlere nasıl adapte olduğunu gösteren canlı bir örnektir. Şirketin sahibi, Sabancı Holding’in kontrolündeki bu büyük ortaklıktır ve bu ortaklık, gelecekteki büyüme ve değişim için sağlam bir zemin hazırlamaktadır.